W myśl założeń ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dnia 09 czerwca 2011 r. opieka zastępcza powinna stanowić istotny element systemu pomocy dziecku i rodzinie na poziomie lokalnym.

Zadania asystenta rodziny określa art. 15. ust.1. Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Na terenie gminy Sławoborze asystenci podejmują następujące działania:

• Opracowują wspólnie z rodziną plan pracy z rodziną oraz przeprowadzają aktualizację planu pracy,
• Odbywają wizyty w środowisku, (w środowiskach zagrożonych umieszczeniem dzieci w pieczy zastępczej do 3 razy w tygodniu),
• Sporządzają opinię na temat rodzin do Sądu,
• Uczestniczą w rozprawach sądowych,
• Uczestniczą w zespołach okresowej sytuacji dziecka w placówkach na terenie powiatu Świdwińskiego, Białogardzkiego,
• Uczestniczą w zespole PCPR w Świdwinie,
• Odbywają wizyty w szkole, w celu  kontaktu z wychowawcami oraz nauczycielami,
• Mają stały kontakt z pedagogami szkół oraz placówek opiekuńczo wychowawczych,
• Kontaktują się z pielęgniarką, położną, policjantem, kuratorami zawodowymi, społecznymi,
• Uczestniczą w Zespole ds. asysty rodziny ,
• Uczestniczą w zespole interdyscyplinarnym jeżeli zaistnieje potrzeba lub grupie roboczej, o których mowa w art. 9a ustawy z dnia 29 lpca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ( Dz. U. Nr180, poz.1493, z 2009 r. Nr 206, poz. 1589 oraz z 2010r. Nr 28, poz.146 i Nr 125, poz. 842),
• Wspólnie z rodziną opracowują plan dnia, plan zakupów,
• Wspólnie z rodziną odbywają wizyty w marketach celem zakupienia żywności do domu,
• Informują jak działają urzędy, placówki wsparcia rodziny i dziecka,
• Asystent rodziny doradza jak racjonalnie zarządzać i wydatkować środki budżetu domowego,
• Pomagają w wypełnianiu dokumentacji oraz załatwianiu spraw urzędowych,
• Asystent rodziny chroni  przed niebezpiecznymi zachowaniami dorosłych,
• Pomagają w odrabianiu prac domowych, jak również adaptują czas wolny przez następujące działania: kolorowanie, wycinanie, gry, zabawy, konkursy plastyczne,  stymulowanie rozwoju dzieci  w rodzinach, 
• Udzielają pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego,
• Udzielają pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych,
• Pomagają w pisaniu pism do instytucji.
• Wspierają aktywność społeczną rodzin,
• Motywują członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych,
• Udzielają pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymaniu pracy zarobkowej,
• Motywują do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców, mających na celu kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiejętności psychospołecznych,
• Udzielają wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez poinformowanie o możliwości wzięcia udziału w zajęciach psychoedukacyjnych,
• Podejmują działania interwencyjne i zaradcze w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa dzieci,
• Prowadzą indywidualną konsultację wychowawczą dla rodziców i dzieci,
• Prowadzą dokumentację dotyczącą pracy z rodziną,
• Współpracują z pracownikiem socjalnym w zakresie podjętej pracy z rodziną i pomocy w rozwiązywaniu jej problemów,
• Uczestniczą w szkoleniach podnoszących kwalifikacje pracy asystenta rodziny,
• Umawiają wizyty u specjalistów rodzinom np. okulista, poradnie itp.,
• Współpracują z terapeutą rodzinnym.

Idea Asystentury rodziny w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Sławoborzu

Asystentura rodziny polega na towarzyszeniu rodzinie z dziećmi w poszukiwaniu odpowiednich rozwiązań trudnej sytuacji życiowej z wykorzystaniem mocnych stron członków rodziny, zasobów rodziny, jej pochodzenia, rodziny dalszej, społeczności lokalnej i zasobów instytucjonalnych.

Głównym celem asystentury jest podniesienie umiejętności opiekuńczo – wychowawczych, prowadzenia gospodarstwa domowego, radzenia z sytuacjami dnia codziennego rodziców lub opiekunów dzieci. Efektem powinno być odzyskanie przez osoby przyjmujące pomoc kontroli nad własnym życiem, które pozwala im być samodzielnym oraz tak wypełniać role rodzica, aby środowisko rodzinne sprzyjało bezpieczeństwu i rozwojowi dzieci. Efekt ten jest możliwy do osiągnięcia, przy współudziale rodziny na każdym etapie metodycznego działania: od oceny wstępnej, przez układanie planu pracy i jego realizację po ocenę końcową, dostosowanie pracy do możliwości i kontekstu życia rodziny oraz poprzez małe kroki powolne posuwanie się do przodu.

Do warunków koniecznych asystentury należy nawiązanie relacji z rodziną, długofalowość pracy (ok. 2 lat), dostosowanie stylu komunikacji i metod działania do faz procesu zmiany. Jeśli warunki organizacyjne pozwalają tylko na pracę kilkumiesięczną warto skupić się na najpilniejszych zdaniem rodziny sprawach, przywracających im socjalne bezpieczeństwo (dostęp do świadczeń lub uzyskanie zatrudnienia, leczenie dzieci, uregulowanie zaległych spraw urzędowych, związanych z sytuacją mieszkaniową i rodzinną itd.).

Najważniejsze jest bezpieczeństwo dzieci. Może być i tak, że czasem zachowania destrukcyjne rodziców zagrażają zdrowiu i życiu dzieci. Rodzic pracuje wtedy nad zmianą, gdy dziecko jest w pieczy zastępczej krótkoterminowej. Nie każda rodzina będzie też chciała i potrafiła skorzystać z tej formy wsparcia. Niemniej jednak asystentura winna być rozumiana jako forma wsparcia a nie przymusu. Obok asystentury mamy przecież inne formy pracy, np. kuratelę.

Ważne jest też pytanie skierowane do rodziców o niskim poziomie wstępnej motywacji do pracy nad zmianami w życiu a prawdopodobieństwie zaniedbywania dzieci: czy chcecie Państwo wychowywać dziecko w domu rodzinnym? Może się bowiem zdarzyć, że rodzic krzywdzi dziecko, aby dać nam sygnał, że go nie chce.

Cechy centralne asystentury :

• indywidualizacja pracy – sposób i czas pracy dostosowany do potrzeb osoby,
• mała liczby odbiorców (przyjmuje się, że maksymalnie do 15 rodzin/środowisk),
• kierowanie do nich dedykowanego wsparcia (najczęściej opartego o instrumenty aktywnej integracji),
• celowość wspólnego działania – wspólne określanie kierunku pracy, priorytetowo traktowane są cele klienta,
• ukierunkowanie na wspomaganie rozwoju drugiej osoby,
• odkrywanie i uwalnianie potencjału drzemiącego w człowieku,
• umożliwienie drugiemu człowiekowi nabrania szacunku do samego siebie i znalezienia sposobu na swą życiową niezależność, odzyskania kontroli nad własnym życiem,
• wprowadzenie różnego typu zmian – mających w ogólnym odbiorze społecznym pozytywne konotacje,
• wsparcie w różnym zakresie: emocjonalnym, instrumentalnym, informacyjnym,
• oddziaływanie na kilku płaszczyznach (podstawowe potrzeby, działania skoncentrowane na opiece i wychowaniu dzieci, zatrudnieniu, poszukiwanie rozwiązań trudności natury psychologicznej, odbudowa więzi rodzinnej, spędzanie wolnego czasu itd.), lub inaczej w kilku sferach (socjalno – bytowej, psychologicznej, zawodowej, społecznej, zdrowotnej),
• dostosowanie pomocy do grup odbiorców i ich realnych potrzeb oraz celów, które chcą osiągnąć,
• skoncentrowanie na osobie wspieranej,
• praca w oparciu o więź, budowanie relacji z osobą wspieraną,
• danie osobie wspieranej oparcia psychicznego, osobowego,
• usystematyzowanie działania (ocena, tworzenie celów, planowanie, realizacja planu, ewaluacja),
• praca „z” osobą - współudział osoby wspieranej we wszystkich etapach metodycznego działania,
• procesualność – praca małymi etapami, ciągłe rozwijanie i modyfikowanie pracy, elastyczne reagowanie na potrzeby i kryzysy osób wspieranych,
• dobrowolność zarówno ze strony klienta jak i asystenta,
• towarzyszenie odbiorcy wsparcia w konkretnych różnych działaniach pozwalających jej wyjść z trudnej sytuacji życiowej oraz w działaniach dnia codziennego,
• duża częstotliwość spotkań i dostosowanie ich długości do wykonania danego wspólnego działania,
• dostosowanie tempa pracy do możliwości aktywizowania mechanizmów radzenia sobie i do możliwości wykorzystania zasobów poznawczych jednostki,
• kompleksowość rozumiana jako uspójnianie wsparcia płynącego do klientów od różnych profesjonalistów i instytucji,
• zmiana postawy pomagającego z arbitralnego i „urzędniczego” na towarzyszący i partnerski,
• zapewnienie osobie wspieranej poczucia akceptacji i bezpieczeństwa, przywrócenie wiary we własne możliwości,
• niwelowanie stresu i aktywizowanie u osoby wspieranej indywidualnych strategii radzenia sobie ze stresem,
• dawanie nadziei, że pozytywne zmiany są możliwe,
• udzielanie informacji zwrotnych,
• stosowanie narzędzi pozbawionych wymiaru finansowego,
• praca w środowisku przebywania klienta.