Kwarantanna, izolacja społeczna, to nie do końca stracony czas…. to czas dla RODZINY
Pojawienie się koronawirusa w Polsce w bardzo dużym stopniu wpłynęło na funkcjonowanie wielu rodzin. Pojawiają się nowe obostrzenia, zmuszające do spędzania czasu w domach. Zamknięte placówki oświatowe, zamknięta część zakładów pracy, zamknięte ośrodki kultury. To tylko maleńki procent wszystkich obecnych zakazów, które zmuszają do izolacji w imię bezpieczeństwa, która z kolei powoduje wiele niechcianych sytuacji w codziennym funkcjonowaniu rodziny. Pojawia się wiele frustracji spowodowanych utratą, lub drastycznym ograniczeniem dochodów, zdalna edukacja, którą w przypadku młodszych dzieci przejmują rodzice, nie zawsze przygotowani na takie czasem nie lada wyzwanie. Ważną kwestią jest umiejętność zorganizowania czasu, który rodzina może spędzić razem, budowanie wspólnych więzi, które w dzisiejszej dobie cyfryzacji zanikają. Obecna sytuacja jest trudna, lecz nie beznadziejna, są też pozytywne aspekty, nie ma sztywnych ram funkcjonowania rodziny, wolny czas można zagospodarować na wiele sposobów. W okresie izolacji jest wiele instytucji, które starają się wspierać rodziny, w tym trudnym dla nich okresie. Teatry oferują przedstawienia w sieci, instytucje pozarządowe organizują różnego rodzaju gry i zabawy, dla najmłodszych, co wspomaga rodziców w okresie epidemii, zespoły zdalnie pracujących psychologów, instytucje rządowe, oraz samorządy starają się docierać do osób potrzebujących pomocy, aby w tym trudnym okresie nie czuły się pozostawione same i bez wsparcia. W najgorszej sytuacji znalazły się osoby doświadczające przemocy domowej. Izolacja społeczna, obowiązkowa kwarantanna, powodują wzrost przemocy, wobec najbliższych. Pojawiająca się przemoc w rodzinie podczas epidemii uzasadniona jest czynnikami psychologicznymi, strach przed zakażeniem, poczucie braku kontroli nad biegiem wydarzeń, czy drastyczne pogorszenie się sytuacji materialnej, mogą działać jako stresory prowadzące do wybuchów agresji, wobec najbliższych. W czasie epidemii warto ograniczyć dzieciom i młodzieży dostęp do wiadomości w mediach, również społecznościowych. Dzieci mogą błędnie interpretować informacje, które do nich docierają i bać się tego, czego nie rozumieją.
Specjaliści podkreślają, że dobrze jest też trzymać się dotychczasowej rutyny, jeśli chodzi o codzienne aktywności, a w sytuacji, gdy zamknięte zostają szkoły stworzyć nowy schemat dnia obejmujący naukę oraz czas wolny. Osoby, które cierpią na schorzenia psychiczne powinny w tym okresie kontynuować dotychczasową terapię i obserwować się pod kątem wystąpienia nowych objawów lub pogorszenia dotychczasowych. Gdy zaobserwują niepokojące zmiany, np. myśli samobójcze, myśli o skrzywdzeniu siebie lub innych, powinny zadzwonić po pomoc.
Wśród objawów stresu związanego z wybuchem wymienia się występowanie nasilonych obaw i lęków o własne zdrowie i zdrowie swoich najbliższych, zmiany w nawykach związanych ze snem i spożywaniem posiłków, problemy ze snem i koncentracją uwagi, pogorszenie objawów choroby przewlekłej, zwiększone spożycie alkoholu, wyrobów tytoniowych i innych substancji psychoaktywnych. Każdy może jednak podjąć proste kroki, by pomóc sobie, rodzinie i najbliższym w radzeniu sobie ze stresem wywołanym pandemią. W tym celu powinniśmy robić sobie przerwy od oglądania, czytania czy słuchania nowych informacji na temat pandemii w mediach, również społecznościowych. Ciągłe skupianie się tym problemie może nasilać niepokój.
Warto też zadbać o siebie i swoje ciało - ćwiczyć głębokie oddechy, rozciąganie lub medytację. Dobrze jest spożywać zdrowe, zbilansowane posiłki, wykonywać regularne ćwiczenia, wysypiać się, unikać alkoholu i innych substancji psychoaktywnych. Reakcja dzieci i nastolatków zależy w dużym stopniu od tego, jak zachowują się dorośli w ich otoczeniu - podkreślają eksperci CDC. Rodzice, którzy reagują ze spokojem i pewnością, będą stanowić wsparcie dla swoich dzieci. Dlatego tak ważne jest, by opierać się na sprawdzonych informacjach na temat wirusa. Nie wszystkie dzieci reagują na stres w ten sam sposób. U najmłodszych można obserwować zwiększoną płaczliwość lub rozdrażnienie, a nawet powrót zachowań z których dziecko wyrosło, jak moczenie nocne. Rodzice mogą pomóc dzieciom w łagodzeniu stresu związanego z pandemią poprzez rozmowę, rzeczowe i przystępne przedstawienie faktów. Ważne jest też, by dać dzieciom i nastolatkom poczucie bezpieczeństwa, pozwolić na wyrażenie emocji, takich jak zdenerwowanie, złość, a także podzielić się z nimi własnymi sposobami na rozładowanie stresu. Na szczęście w tych trudnych i zmienionych czasach z pomocą przychodzi nam internet w którym możemy nie tylko poćwiczyć jogę, taniec czy posłuchać o ciekawych rozwiązaniach kulinarnych ale również szukać ciekawych pomysłów inspirować się i w razie konieczności sięgać po pomoc. Bo po to ona jest, aby po nią sięgać kiedy się tego potrzebuje. Niech poniższe linki będą dla państwa inspiracją i odmianą w rutynie dnia codziennego, życzymy miłej lektury.
Marzena Skraburska – pracownik socjalny
Anita Małolepszy – asystent rodziny
Dzieci uczą rodziców w domu (artykuł na stronie Centrum Rozwoju Lokalnego)
Grupy wsparcia online „Równoważnia” (artykuł na stronie www.adra.pl)
Przydatne linki z materiałami edukacyjnymi: